به گزارش روابط عمومی معاونت تحقیقات و فناوری: آقای دکتر رضا پایدار مجری طرح تحقیقاتی با عنوان " بررسی اثر فعالیت ورزشی مستمر در پاسخ به تابش اشعه X در مدل سرطان کولون براساس بیان پروتئین HDAC " در گفتگویی به تشریح این طرح پرداخت.

دلیل اصلی شما برای انتخاب این طرح تحقیقاتی چه بود و چه کسانی در این پژوهش یاری دهنده شما بودند؟

 با توجه به چالش‌های موجود در درمان سرطان‌های مقاوم به پرتو درمانی (مانند عود تومور و عوارض جانبی)، به دنبال راهکاری برای افزایش اثربخشی پرتو بودیم. مطالعات اخیر نشان داده بودند که ورزش می‌تواند با مکانیسم‌هایی مانند بهبود اکسیژن‌رسانی به تومور و تعدیل سیستم ایمنی، اثر پرتودرمانی را تقویت کند. اما تحقیقات در مورد ورزش (به عنوان یک مدل کاربردی برای بیماران تحت درمان) محدود بود. این طرح با هدف بررسی این فرضیه طراحی شد که حتی یک جلسه ورزش قبل از پرتو درمانی می‌تواند اثر سینرژیستی ایجاد کند.در واقع قرار می‌گیرند. ورزش به عنوان یک مداخله ساده می‌تواند کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشد و همزمان اثربخشی درمان را افزایش دهد

--------------------------------------------------------------------------------------

پژوهش تان را معرفی کرده و با معرفی ویژگی ها و نوآوری های آن در خصوص موضوعات و محورهای آن شرح دهید:  

تأثیر ترکیب ورزش و پرتودرمانی بر مهار تومور کولون

از جمله نواوری هایی که این طرح دارد این است که نخستین مطالعه‌ای است که اثرات  ورزش را به‌عنوان مداخله‌ای عملی و قابل اجرا برای بیماران تحت پرتودرمانی بررسی می‌کند و تمرکز بر کارایی زمان‌مند (Time-efficient intervention) برای بیماران با شرایط فیزیکی محدوددارد.مکانیسم‌های جدیدی در ترکیب ورزش و پرتودرمانی بع ما نشان میدهد از جمله تقویت آسیب DNA تومور , مهار مسیرهای پیش‌توموری و ارائه اولین شواهد از تأثیر محافظتی ورزش بر عوارض پرتودرمانی در بافت سالم روده.

محورهای اصلی پژوهش:

محور بالینی (Clinical Relevance) که شامل طراحی پروتکل‌های ورزشی و کم‌هزینه برای افزایش اثربخشی پرتودرمانی در بیماران

محور مکانیسمی (Mechanistic Insights)که شامل کشف ارتباط بین ورزش و حساسیت پرتویی  می شود

محور فناورانه (Translational Innovation)که شامل پتانسیل تجاری‌سازی: توسعه دستورالعمل‌های ورزشی همراه با پرتودرمانی برای مراکز سرطان میشود

--------------------------------------------------------------------------------------

آیا این پژوهش به مرحله اجرا و بهره برداری رسیده است؟

این مطالعه در حال حاضر در فاز پیش‌بالینی (مدل حیوانی) با نتایج موفقیت‌آمیز به پایان رسیده است. یافته‌ها نشان‌دهنده اثربخشی قابل‌توجه ترکیب ورزش حاد با پرتودرمانی در:

کاهش حجم تومور ,افزایش آپوپتوز سلول‌های سرطانی (۵ برابر),کاهش عوارض پرتو بر بافت سالم شده است که درصورت انجام  سرمایه‌گذاری اولیه, هماهنگی بین‌بخشی میان مراکز سرطان‌شناسی  تربیت بدنی و وزارت بهداشت,دریافت مجوزهای اخلاق پزشکی ان شاالله به زودی شاهد اجرا شدن این طرح در مراکز درمانی خواهیم بود.

--------------------------------------------------------------------------------------

این طرح پژوهشی چه گره ای از مشکلات مردم باز خواهد کرد؟

 این پژوهش با ارائه یک راهکار نوین و کاربردی، گامی مؤثر در جهت رفع برخی از مهم‌ترین چالش‌های درمانی و اجتماعی مرتبط با سرطان برمی‌دارد. یافته‌های این مطالعه می‌تواند تحولی در بهبود کیفیت زندگی بیماران تحت پرتودرمانی ایجاد کند، به ویژه برای آن دسته از افراد که به دلیل شرایط جسمانی خاص یا محدودیت‌های حرکتی قادر به تحمل برنامه‌های درمانی سنگین نیستند.

مکانیسم عمل این روش درمانی ترکیبی به گونه‌ای است که از یک سو با افزایش حساسیت تومور به پرتو، نیاز به دوزهای بالای پرتودرمانی را کاهش می‌دهد و از سوی دیگر با تقویت سیستم ایمنی و کاهش فاکتورهای التهابی، عوارض جانبی درمان را به حداقل می‌رساند. این موضوع نه تنها باعث افزایش اثربخشی درمان می‌شود، بلکه از تحمیل هزینه‌های اضافی به سیستم سلامت و خانواده‌های بیماران نیز جلوگیری می‌کند.

نوآوری اصلی این پژوهش در ارائه یک پروتکل ساده، کم‌هزینه و قابل اجرا برای تمامی بیماران است که می‌تواند بدون نیاز به تجهیزات خاص یا توان بدنی بالا، در مراکز درمانی سراسر کشور اجرایی شود. این ویژگی باعث می‌شود دسترسی به درمان‌های مؤثر برای اقشار مختلف جامعه، به ویژه در مناطق محروم، تسهیل گردد.

از دیدگاه اجتماعی، اجرایی شدن این روش می‌تواند بار اقتصادی ناشی از درمان سرطان را بر دوش نظام سلامت و خانواده‌ها کاهش دهد، مدت بستری بیماران را کوتاه‌تر کند و از همه مهم‌تر، امید به زندگی و کیفیت دوران درمان را در بیماران سرطانی به میزان قابل توجهی افزایش دهد. این پژوهش با پیوند میان علوم پایه و بالین، الگویی موفق از تحقیقات کاربردی را ارائه می‌دهد که می‌تواند الهام‌بخش مطالعات بعدی در حوزه سرطان‌شناسی باشد.

--------------------------------------------------------------------------------------

انتظار شما از مسئولین و متولیان امور پژوهشی در زمینه حمایت و یا توسعه فعالیت های مشابه چیست و چه راهکارهایی پیشنهاد می کنید؟

به عنوان محققی که در زمینه ترکیب ورزش و پرتودرمانی مطالعه کرده‌ام، انتظارات مشخصی از مسئولین و متولیان پژوهشی دارم که می‌تواند به توسعه این حوزه کمک شایانی کند از جمله

تخصیص بودجه ویژه: ایجاد ردیف بودجه خاص برای پژوهش‌های ترکیب مداخلات غیردارویی (مانند ورزش) با درمان‌های استاندارد سرطان

تجهیز مراکز پژوهشی: تأمین دستگاه‌های ورزشی تخصصی و ایمن برای بیماران تحت درمان در مراکز تحقیقاتی

پشتیبانی از کارآزمایی‌های بالینی: تسهیل فرآیندهای اداری برای اجرای مطالعات انسانی با کیفیت

تشکیل کنسرسیوم‌های تخصصی: ایجاد شبکه‌ای از متخصصان ورزش درمانی، انکولوژیست‌ها و محققان علوم پایه

طراحی پروتکل‌های استاندارد: تدوین دستورالعمل‌های ملی برای ورزش درمانی در سرطان‌های مختلف

آموزش تیم‌های درمانی: برگزاری دوره‌های آموزشی برای پزشکان و پرستاران در زمینه ورزش‌درمانی سرطان

فرهنگ‌سازی عمومی: تولید محتوای آموزشی برای آگاهی‌بخشی به بیماران و خانواده‌ها

حمایت از پایان‌نامه‌های کاربردی: جهت‌دهی موضوعات تحصیلات تکمیلی به سمت حل مشکلات بالینی

--------------------------------------------------------------------------------------

اگر توضیح دیگری درخصوص برنامه های جاری، آینده و اهداف تان دارید در خاتمه این گفتگو بفرمایید: 

این پژوهش در مسیر تبدیل شدن به یک روش درمانی استاندارد گام برمی‌دارد. در حال حاضر، برنامه‌های جاری ما شامل دو محور اصلی است:

توسعه مطالعات پایه:

• تکمیل پژوهش‌های مکانیسمی روی مدل‌های حیوانی پیشرفته
• بررسی اثرات ورزش بر سایر سرطان‌های پرتومقاوم (پانکراس، گلیوبلاستوما)
• شناسایی بیومارکرهای پیش‌بینی کننده پاسخ به درمان

آماده‌سازی برای مطالعات بالینی:

• طراحی پروتکل‌های ورزشی ایمن برای بیماران
• تشکیل تیم متشکل از انکولوژیست‌ها، متخصصان ورزشی و فیزیوتراپیست‌ها
• جذب سرمایه‌گذار برای فاز اول کارآزمایی بالینی
• تبدیل این روش به گزینه‌ای قابل دسترس برای تمام بیماران نیازمند پرتودرمانی، به ویژه در مناطق محروم کشور. ما معتقدیم با حمایت مسئولان و همکاری بین‌بخشی، می‌توان به زودی به این هدف دست یافت.