معاون تحقیقات وزارت بهداشت تاکید کرد:
بازنگری جایگاه پایان‌نامه و پژوهش دانشجویی در آموزش علوم پزشکی
معاون تحقیقات وزارت بهداشت نسبت به بازنگری جایگاه پایان‌نامه و پژوهش دانشجویی در آموزش علوم پزشکی تاکید کرد و گفت: دانشگاه‌ها باید بستر مناسبی برای تمرین پژوهش در قالب کمیته‌های تحقیقات دانشجویی فراهم کنند.
348143.mp3
بازنگری جایگاه پایان‌نامه و پژوهش دانشجویی در آموزش علوم پزشکی
به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی ایران، دکتر شاهین آخوندزاده معاون تحقیقات وزارت بهداشت در نخستین نشست معاونین تحقیقات و فناوری دانشگاه‌های علوم پزشکی کلان شهر تهران، که با حضور دکتر توکلی برگزار شد، عنوان کرد: باید نگاهی دوباره به پژوهش‌های دانشگاهی داشته باشیم، چرا که به نظر من پژوهش دانشجویی در اصل یک فعالیت فرهنگی است؛ نه صرفاً یک فرآیند برای تولید مقاله یا رسیدن به خروجی کمی. در هیچ جای دنیا الزام نیست که پایان‌نامه حتماً منجر به مقاله شود. هدف از پایان‌نامه و فعالیت‌های پژوهشی نباید تولید مقاله صرفاً برای ارائه به اساتید یا مطرح شدن در کنفرانس‌ها باشد.
وی افزود: در رشته‌هایی مثل پزشکی، دندان‌پزشکی یا داروسازی، هدف اصلی آموزش و پژوهش باید یادگیری روش علمی و تمرین در کنار اساتید راهنما (منتورشیپ) باشد. همین که دانشجو بتواند پژوهش را تجربه کند و با فرآیند علمی آشنا شود، کفایت می‌کند.
آخوندزاده ادامه داد: در بسیاری از دانشگاه‌های معتبر دنیا حتی برای دوره‌های رزیدنتی، مقاله الزام نیست، بلکه انتظار دارند یافته‌های پایان‌نامه در قالب ارائه در کنگره‌ها مطرح شود تا دانشجو توان دفاع از کار علمی خود را پیدا کند. حتی در آمریکا، برای بسیاری از رشته‌ها در رزیدنتی مقاله الزام قانونی ندارد.
معاون تحقیقات وزارت بهداشت تصریح کرد: متأسفانه در برخی دانشگاه‌های کشور، به‌ویژه تیپ ۲ یا ۳، شرط گذاشتن مقاله برای ورود به دوره تخصصی دیده می‌شود که به نظر من می‌تواند رویکرد پژوهش را از مسیر درست منحرف کند.
وی افزود: دانشگاه‌ها باید بستر مناسبی برای تمرین پژوهش در قالب کمیته‌های تحقیقات دانشجویی فراهم کنند. این ظرفیت وجود دارد و باید از آن استفاده شود. تجربه موفق برخی دانشگاه‌ها مثل دانشگاه تهران یا شهید بهشتی نشان می‌دهد که دانشجویان پیش از ورود رسمی به پایان‌نامه، در گروه‌های تحقیقاتی علوم پایه فعالیت می‌کنند، تجربه پژوهش به دست می‌آورند و بعداً این تجربه را در پایان‌نامه‌های بالینی به‌کار می‌گیرند. این الگو، مطلوب و قابل توسعه در دیگر دانشگاه‌ها نیز هست.
معاون وزیر بهداشت گفت: ما نباید دانشجوی پزشکی را وادار به داشتن ۲۰ یا ۲۵ مقاله در پایان دوره تحصیل کنیم. این رویکرد نادرست و غیرواقعی است. چنین انتظاری در هیچ دانشگاه مطرح دنیا وجود ندارد. تمرکز باید بر یادگیری عمیق و تدریجی پژوهش باشد، نه فقط تولید عددی مقاله.
آخوندزاده تاکید کرد: در این دوره با کمک همکاران به‌ویژه دکتر سهراب‌وند، امیدواریم پژوهش دانشجویی را از نظر فرهنگی و ساختاری سامان‌دهی کنیم. پژوهش اگر به‌درستی تقویت شود، حتی می‌تواند در کاهش مهاجرت نیز مؤثر باشد، چرا که هرگاه پژوهش در کشور تقویت شده، مهاجرت کاهش یافته و بالعکس.
معاون تحقیقات وزارت بهداشت افزود: من معتقدم یک محقق خوب باید سه ویژگی اصلی داشته باشد: تواضع، پشتکار و روحیه کار تیمی. پژوهش پُر از شکست است و محقق باید یاد بگیرد شکست‌ها را بپذیرد و از آن‌ها یاد بگیرد. فرد مغرور نمی‌تواند پژوهشگر موفقی باشد. همچنین بدون تلاش مداوم نمی‌توان به موفقیت رسید؛ من شخصاً در دوران تحصیل در انگلستان، وعده‌های ناهار را از دست می‌دادم تا پایان‌نامه‌ام را پیش ببرم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: پژوهش موفق زمانی رقم می‌خورد که کار تیمی بین علوم پایه و بالینی شکل بگیرد. مقاله داشتن مهم است، اما مهم‌تر از آن، استمرار فعالیت علمی و حرکت تدریجی از نویسنده اول به جایگاه‌های دیگر در تیم‌های پژوهشی است.
تشکیل تیم‌های فناورانه با محوریت دانشجو
در ادامه علی نیکبخت معاون مستعدان و آینده‌سازان بنیاد ملی نخبگان در این نشست گفت: در ابتدا مایلم یادی کنیم از جان‌باختگان حادثه اخیر اسکله شهید رجایی. ضمن ابراز همدردی با خانواده‌ها، برای مصدومین این حادثه نیز آرزوی سلامتی داریم. مطمئنم همکاران ما در حال تلاش شبانه‌روزی هستند تا خدمات لازم را ارائه دهند.
وی افزود: در این مسیر، اعتقاد دارم که باید از نخبگان دانشجویی حمایت جدی‌تری داشته باشیم. همانطور که دکتر آخوندزاده گفتند اگر ارتباط مؤثری با نخبگان و فعالین دانشجویی برقرار کنیم، می‌توانیم ظرفیت‌های بالای آن‌ها را در جهت توسعه علمی کشور هدایت کنیم. تجربه جلسات و بازدیدهای مختلف، از جمله سفر به مشهد و بررسی فعالیت‌های فرودگاهی، نشان می‌دهد که تفاوت‌های چشم‌گیری در توانمندی و انگیزه دانشجویان دیده می‌شود که بسیار ارزشمند است.
وی با بیان اینکه چند برنامه برای این موضوع در دستور کار است، عنوان کرد: در گام نخست، ما به دنبال راه‌اندازی مکانیزمی هستیم که در طول سال، با ارتباط مؤثر با دانشگاه‌ها، بتوانیم دانشجویان نخبه را شناسایی و به‌کارگیری کنیم. برای تحقق این هدف، در حال آماده‌سازی پیش‌نویس تفاهم‌نامه‌ای با وزارت بهداشت هستیم تا زمینه‌های این همکاری به شکل مؤثرتری تقویت شود.
نیکبخت گفت: در ادامه، ایجاد تیم‌های فناورانه با محوریت دانشجو را در دستور کار داریم. الگویی که در بسیاری از کشورها نیز با موفقیت اجرا شده، مبتنی بر تشکیل تیم‌هایی است که حول یک مسئله مشخص شکل می‌گیرند و با حمایت استادان و نهادهای اجرایی، مسیر توسعه و حل مسئله را طی می‌کنند. ما نیز در تلاش هستیم تا با بهره‌گیری از ظرفیت‌های فرادستگاهی، این مدل را در وزارت بهداشت اجرایی کنیم.
وی افزود: همچنین تجربه ارزشمند حضور دانشجویان در صنعت و بازگشت آن‌ها با تجربه‌های عملی، ما را بر آن داشت که توسعه این مدل را به‌صورت جدی پیگیری کنیم. در نظر داریم با ایجاد زیرساخت‌های قانونی و اجرایی، امکان حضور مؤثرتر دانشجویان در صنعت را فراهم سازیم.
معاون مستعدان و آینده‌سازان بنیاد ملی نخبگان تاکید کرد: در کنار این موارد، یکی از اقدامات مهمی که در بنیاد ملی نخبگان در حال پیگیری است، تدوین سازوکار حمایت مالی و معنوی از دانشگاه‌هایی است که میزبان رویدادهای علمی در سطح ملی و بین‌المللی هستند. آیین‌نامه مربوط به این موضوع نیز تا پایان خرداد نهایی و منتشر خواهد شد.
نیکبخت با بیان اینکه شبکه‌سازی میان دانشگاه‌ها و وزارت بهداشت نیز یکی دیگر از اهداف اصلی ما در این دوره است، گفت: به‌ویژه با توجه به رشد سریع فناوری‌هایی مانند هوش مصنوعی، لازم است ارتباط مؤثری میان دانشجویان رشته‌های پزشکی و مهندسی شکل گیرد. ما در تلاشیم که بستر این تعاملات میان‌رشته‌ای را تسهیل کنیم.
وی افزود: در همین راستا، طرح‌هایی را دنبال می‌کنیم که امکان تحصیل بین‌رشته‌ای در رشته‌های فنی برای دانشجویان علوم پزشکی را فراهم کند. این اقدام می‌تواند نقش مهمی در توسعه فناوری سلامت و تجاری‌سازی دانش در کشور ایفا کند.
:
کامنت