تولید فرآوردههای زیستی با ارزش افزوده بالا از سوی محققین دانشگاه علوم پزشکی ایران
استاد گروه مهندسی بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی ایران در تشریح طرح تحقیقاتی کاربرد آنزیمهای استخراج شده از پسماندهای آلی در علوم محیطی گفت: بیش از 70درصد پسماندهای کشور از نوع آلی است و اسخراج آنزیمهای مختلف میتواند کمک شایانی به صنایع بخش فرآوردههای زیستی کشور کند.
در این زمینه دکتر مهدی فرزادکیا در گفتوگو با روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی ایران به تشریح طرح تحقیقاتی با عنوان (کاربرد آنزیمهای استخراج شده از پسماندهای آلی در علوم محیطی: مطالعه مروری نظاممند) پرداخت که این گفتوگو از جنس سلامت پیش روی شماست.
_ دلیل اصلی شما برای انتخاب این طرح تحقیقاتی و پژوهشی چه بوده و چه کسانی در این تحقیق یاری دهنده شما بودند؟
فرزادکیا: با توجه به تولید بالای پسماندهای آلی در کشور که به شکل صحیحی مدیریت نمیشود و میتواند مشکلات و آلودگیهای زیست محیطی از جمله انتشار گازهای گلخانه ای را به همراه داشته باشند، یکی از دغدغههای اساسی در این زمینه مدیریت صحیح و تولید محصولات با ارزش افزوده بالا از این پسماندها است. استخراج آنزیمها مورد نیاز برای فعالیتهای صنعتی و زیستی به روشی آسان و مقرون به صرفه میتواند به اقتصاد کشور کمک کرده و منجر به حفظ و بازیابی منابع زیستی شود. بنابراین، در مطالعه حاضر به اصول علمی فناوری استخراج آنزیمهای خارج سلولی از پسماندهای آلی به روش تخمیر پرداخت شد. در این مطالعه، دکتر حسن پاسالاری، عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات تکنولوژی بهداشت محیط و دکتر مجید کرمانی عضو گروه مهندسی بهداشت محیط همکاران اصلی طرح بودند.
_ پژوهشتان را معرفی کرده و با معرفی ویژگی و نوآوریهای آن درخصوص موضوعات و محورهای آن شرح دهید
فرزادکیا: در این مطالعه سعی بر آن بود که یک روش مقرون به صرفه و دوستدار محیط زیست برای استخراج آنزیمهای مختلف معرفی شود. عوامل موثر بر تخمیر پسماندهای آلی از جمله نوع پسماند آلی، شرایط عملیاتی فرآیند تخمیر، نوع آنزیمهای هیدرولیتیک و کارایی راکتور زیستی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتههای حاصل از مطالعه نشان داد که آنزیمهای تولیدی از پوست میوهها و سبزیجات، ملاس یا شکر قهوهای (منبع کربن) و آب طی فرآیند تخمیر حاوی آنزیمهای هیدرولیتیک مختلف برای تسهیل تخریب پسماندهای آلی هستند. بنابراین، آنزیم را میتوان به عنوان یک مسیر امیدوارکننده و کارآمد برای تبدیل پسماندهای آلی به محصولات با ارزش افزوده به منظور تسریع فعالیتهای زیست محیطی وابسته به میکروارگانیسمها از جمله کمپوست، تصفیه فاضلاب و شیرابه در نظر گرفت.
_ آیا این پژوهش به مرحله اجرا و یا بهره برداری درآمده است؟
فرزادکیا: در این مطالعه به اصول علمی استخراج آنزیم از پسماندهای آلی مبتنی بر تجربیات موفق جهانی در این زمینه پرداخته شد. علاوه در این زمینه یک مطالعه آزمایشگاهی با هدف استخراج آنزیم از پسماندهای آلی کشور و نقش آن در تصفیه شیرابه و تولید گاز متان طراحی و در حال اجرا است.
_ این طرح پژوهشی چه گره ای از مشکلات مردم باز خواهد کرد؟
فرزادکیا: در واقع هدف از این مطالعه تولید محصول با ارزش افزوده بالا است و با توجه به اینکه بیش از 70 درصد پسماندهای کشور از نوع آلی است، اسخراج آنزیمهای مختلف میتواند کمک شایانی به صنایع بخش فرآورده زیستی کشور کند.
_ انتظار شما از مسئولین و متولیان امور پژوهشی در زمینه حمایت و یا توسعه فعالیتهای مشابه چیست و چه راهکارهایی را پیشنهاد میکنید؟
فرزادکیا: در این مطالعه، هدف نهایی استخراج اختصاصی آنزیمهای مختلف است، از مسئولین انتظار میرود که با توجه به تحریمهای بین المللی و هزینه بالای انتقال مواد اولیه مورد نیاز صنعت و پزشکی به کشور از ایدههای فناورانه و کم هزینه حمایت کرده و مسیر را برای تجاری سازی محصولات طرح های فناورانه هموار سازند.
_ اگر توضیح دیگری درخصوص برنامههای جاری، آینده و اهداف تان دارید در خاتمه این گفتوگو بفرمایید
فرزادکیا: هدف از این مطالعه استخراج آنزیمهای اختصاصی از پسماندهای آلی و همچنین نقش آنها در کاربریهای زیستی، صنعتی و پزشکی خواهد بود.