به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی ایران، در راستای معرفی دستاوردهای تحقیقات تکمیل شده دانشگاه؛ پژوهشگران در قالب گفت‌وگوهایی به تشریح و تبیین این پروژه‌ها می‌پردازند که در قالب گفت‌وگوهای ویژه در وب سایت دانشگاه علوم پزشکی با هدف تبیین رسالت اطلاع رسانی اهداف هفت گانه دانشگاه علوم پزشکی ایران منتشر می‌شود.

در این زمینه دکتر مصطفی لنگری‌زاده در گفت‌و‌گو با روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی ایران به تشریح طرح تحقیقاتی با عنوان (ارائه سیستم تصمیم یار برای تشخیص بیماری‌های پروزودیک «نوای» گفتار با استفاده از یادگیری عمیق) پرداخت که این گفت‌وگو از جنس سلامت پیش روی شماست.

- با تشکر از جنابعالی با معرفی خود، سوابق علمی، پژوهشی، اجرایی و عملی و فعالیت‌های مرتبط با این پژوهش را بیان فرمایید

مصطفی لنگری‌زاده هستم فارغ التحصیل مقطع دکتری تخصصی انفورماتیک پزشکی از دانشگاه یو پی ام مالزی در سال 2011. در حال حاضر دانشیار انفورماتیک پزشکی گروه مدیریت اطلاعات سلامت دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی هستم. با توجه به علایق مطالعاتی و پژوهشی در زمینه سیستم‌های تصمیم یار و مدل‌های هوشمند تشخیص بیماری‌ها با استفاده از روش‌های هوش مصنوعی از جمله فازی و شبکه عصبی، یادگیری ماشین و یادگیری عمیق مشغول فعالیت هستم. حاصل فعالیت های علمی بنده انتشار حدود 150 مقاله به زبان‌های فارسی و انگلیسی در مجلات معتبر علمی، تالیف و ترجمه حدود 20 عنوان کتاب به زبان های فارسی و انگلیسی و راهنمایی بیش از 50 پایان نامه در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری است.

_ دلیل اصلی شما برای انتخاب این طرح تحقیقاتی و پژوهشی چه بوده و چه کسانی در این تحقیق یاری دهنده شما بوده اند؟

لنگری‌زاده: یکی از مشکلاتی که در جامعه وجود دارد شیوع گسترده بیماری‌های روان و عصبی و حنجره است که متاسفانه ذات این بیماری‌ها به گونه‌ای است که تا رسیدن به شرایط پیشرفته بیماری قابل تشخیص نیست. یکی از راه‌های مقابله با این مشکل داشتن غربالگری‌های منظم است. با توجه به زمانبر بودن و هزینه بالای آزمایشات و تصویربرداری‌های پزشکی در بیماری‌های عصبی و حنجره و جلسات متعدد در بیماری‌های روان به دنبال راه حل سریعتر برای تشخیص اولیه وجود این بیماری‌ها در افراد بوده ایم.

براین اساس با بررسی‌های انجام شده مشخص شد که این سه دسته بیماری به صورت قابل ملاحظه ای روی صدا یا گفتار تاثیر گذار هستند، بنابراین می‌توانند یک نشانگر زیستی برای تشخیص این بیماری‌ها باشند. قابل ذکر است که در راستای اجرای این پروژه که در قالب رساله دکتری تعریف شد، دکتر محمد جواد صیادی به‌عنوان دانشجوی دکتری، دکتر غلامرضا بیاضیان (متخصص و جراح گوش و حلق و بینی) و دکتر فرهاد ترابی نژاد (دانشیار گروه گفتار درمانی دانشگاه) به‌عنوان مشاورین پروژه همکاری بسیار ارزنده و فعال داشته اند.

_پژوهش‌تان را معرفی کرده و با معرفی ویژگی‌ و نوآوری‌ها درخصوص موضوعات و محورهای آن را شرح دهید.

لنگری‌زاده: عنوان پژوهش ارائه سیستم تصمیم یار برای تشخیص بیماری‌های پروزودیک گفتاری با استفاده از یادگیری عمیق بوده و در این پروژه از نوع داده صدا یا گفتار برای تشخیص استفاده شده است. نکته مهم اینکه درگذشته هیچ پروژه ای برای زبان فارسی در این زمینه انجام نشده است و این پروژه بستر بسیار مناسب برای توسعه سیستم‌های تشخیص مبتنی بر گفتار در زبان فارسی خواهد بود. در این پروژه از مباحث پردازش سیگنال صوتی، شخیص الگوی گفتاری، ابزارهای هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و شبکه عصبی استفاده شد و سیستم نرم افزاری تشخیص به‌صورت یک سیستم تحت وب ارائه و ارزیابی شده است.

_ آیا این پژوهش به مرحله اجرا و یا بهره برداری درآمده است؟

لنگری‌زاده: پروژه به مرحله اجرا رسیده و در فضای آزمایشی مورد استفاده قرار گرفته و تست‌های عملکردی و کاربردپذیری آن انجام شده است، ولی به مرحله استفاده فراگیر نرسیده است. هرچند در تلاش برای انجام این مهم نیز هستیم.

_ این طرح پژوهشی چه گره ای از مشکلات مردم باز خواهد کرد؟

لنگری‌زاده: این طرح می‌تواند در صورت استفاده از سوی پزشک به او در تشخیص اولیه سریعتر و هزینه کمتر کمک کند و از پیشرفت بیماری به شرایط پیچیده جلوگیری کند.

_ انتظار شما از مسئولین و متولیان امور پژوهشی در زمینه حمایت و یا توسعه فعالیت‌های مشابه چیست و چه راهکارهایی را پیشنهاد می‌کنید؟

لنگری‌زاده: طبیعی است که همه پژوهشگران برای انجام پژوهش‌های کاربردی نیاز به حمایت مالی دارند که متاسفانه روز به روز حمایت مالی در بخش پژوهش به‌خصوص پایان نامه‌ها کاهش یافته و تقریبا به صفر نزدیک شده است.

_ اگر توضیح دیگری درخصوص برنامه‌های‌ جاری، آینده و اهداف‌تان دارید در خاتمه این گفت‌وگو بفرمایید.

لنگری‌زاده: مسلما هم اکنون با دانشجویان دکتری و کارشناسی ارشد مشغول بررسی حوزه‌های جدید برای اجرای پروژه‌های کاربردی هستیم. همچنین در تلاش برای ثبت کارهای انجام شده و دریافت گواهی دانش بنیان و یا تجاری سازی محصولات در ماه‌های باقیمانده امسال و سال آتی خواهیم بود.