تدوین بسته آموزشی حمایت روانشناختی جهت پیشگیری از سقط جنین
گفتگو با دکتر فاطمه شیرزاد در مورد " تدوین بسته آموزشی حمایت روانشناختی جهت پیشگیری از سقط جنین برای زنان مراجعه¬کننده به مراکز خدمات جامع سلامت تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران"
.jpg)
--------------------------------------------------------------------------------------
1- با تشکر از حضور در این مصاحبه، لطفا خودتان را معرفی کرده و سوابق علمی، پژوهشی، اجرایی و عملی خود و فعالیت های مرتبط با این پژوهش را بیان کنید:
اینجانب دکتر فاطمه شیرزاد، روانپزشک استادیار دانشگاه علوم پزشکی ایران هستم. همچنین مشاور سلامت روان معاونت بهداشت دانشگاه هستم و بیشتر پژوهش های من در زمینه آموزش های پزشکی است. این طرح در راستای کمک به سیاست های افزایش جمعیت انجام شده است.
2- دلیل اصلی شما برای انتخاب این طرح تحقیقاتی چه بود و چه کسانی در این پژوهش یاری دهنده شما بودند؟
من و همکارانم در معاونت بهداشت متوجه شدیم که با توجه به آمار بالای موارد سقط خودخواسته،چناچه بتوانیم تعداد موارد سقط خودخواسته را کاهش دهیم کمک شایانی به افزایش جمعیت خواهد شد، از طرفی مادرانی که تمایل به انجام چنین اقدامی دارند گاهی وجود تعارضات خانوادگی و اختلالات روانپزشکی مانند اضطراب و افسردگی در آنها عامل چنین تصمیمی است، چنانچه امکانی برای مشاوره با چنین مادرانی فراهم شود ممکن است بتوان از این اقدام پیشگیری نمود.
از طرفی گاهی مادران در معرض خطر ، بخاطر احساس ترس و گناه و انگ از گفتن آن اجتناب می کنند لذا خوب است با انجام غربال گری بتوان آنها را شناسایی کرده و تحت حمایت های روانشناختی قرار داد. این اقدام میتواند در مراکز جامع سلامت و توسط روانشناس این مراکز انجام شود لذا من و همکارانم بسته ای تهیه کردیم که با کمک آن روانشناسان این مراکز بتوانند با مادران در معرض چنین افکاری مصاحبه کرده و از آنان حمایت روانشناختی نمایند.
مدیر سلامت روان معاونت بهداشت ( خانم دکتر فروزان فهیم) و کارشناس ایشان( دکتر مریم فراعتی) و همچنین کارشناسان سلامت روان مراکز ( خانم ها زهرا ولید آبادی و مونا سیف ) دانشجوی دکتری روانشناسی با زمینه تحقیقات مرتبط ( آقای ایمان زاغیان) همکاران اینجانب بودند و ما برای تهیه این بسته از جلسات صاحب نظران این مسئله نیز بهره بردیم.
3- پژوهش تان را معرفی کرده و با معرفی ویژگی ها و نوآوری های آن در خصوص موضوعات و محورهای آن شرح دهید:
نام این پژوهش " تدوین بسته آموزشی حمایت روانشناختی جهت پیشگیری از سقط جنین برای زنان مراجعه¬کننده به مراکز خدمات جامع سلامت تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران"
است. ما در آن ابتدا با مرور منابع علمی اولا عوامل خطر برای تمایل به سقط خودبخودی و همچنین عواقب روانشناختی پس از سقط را ارزیابی نمودیم تا بدانیم در این بسته باید بر چه عواملی تاکید کنیم. همچنین تجربیات داخلی و خارجی برای چنین حمایت هایی از مادران باردار را جستجو نمودیم و متوجه شدیم تا ححدی که جستجوی ما نشان میدهد بسته های مشابهی وجود ندارد.
بنابر این پژوهش ما دو مرحله داشت، مرحله اول جستجو در منابع علمی و یافتن متون مرتیط و مطالعه آنها و استخراج نکات کلیدی در مورد عواقب روانشناختی سقط خودخواسته و اصول مشاوره با چنین زنانی بود.
در مرحله دوم با توجه به نکات استخراج شده از متون علمی بسته نوشته شد و در جلسه با صاحب نظران این مسئله بررسی گردید و به اجماع صاحب نظران رسید.
در طراحی و تهیه این بسته تلاش شد اصول کلی مشاوره (گوش دادن، نداشتن پیش فرض و قضاوتگر نبودن و برقراری ارتباط درمانی ، ارزیابی مادر ) رعایت شود سپس بر اساس اطلاعات بدست آمده مشکل بیمار مجددا صورت بندی شده و در نهایت مداخله مناسب برای مادر انجام م یشود.
4- آیا این پژوهش به مرحله اجرا و بهره برداری رسیده است؟
این بسته برای دفتر سلامت روان وزارت ارسال شده و در مرحله بررسی برای اجرایی شدن و بکارگیری آن در مراکز جامع سلامت است.
5- این طرح پژوهشی چه گره ای از مشکلات مردم باز خواهد کرد؟
--امکان یک خدمت رایگان و در دسترس را برای مادران باردار که نسبت به ادامه بارداری نگران و دچار تعارض هستند را فراهم نموده. همچنین حمایت از این مادران را بیشتر می نماید ، در صورت لزوم امکان مشاوره با همسر و خانواده این مادر برای افزایش حمایت ها از ایشان فراهم است .
در صورتی که انجام آن بتواند مانع از اقدام به سقط شود در جهت افزایش جمعیت نیز راهگشا خواهد بود.
6- انتظار شما از مسئولین و متولیان امور پژوهشی در زمینه حمایت و یا توسعه فعالیت های مشابه چیست و چه راهکارهایی پیشنهاد می کنید
ما فکر میکنیم حمایت از مادران باردار برای اتمام موفق دوره بارداری نیاز به نگرشی همدلانه، حمایتی و بدون قضاوت دارد و روانشناسان مراکز سلامت با توجه به مهارتهایشان گزینه بسیار خوبی برای ارائه این خدمات به مادران هستند . این امر نیاز به حمایت همه جانبه مسئولین معاونت بهداشت وزارت دارد تا امکانات، فضا و زمان لازم برای انجام این مشاوره ها در اختیار روانشناسان مزبور قرار گیرد.
ما تقاضا داریم این طرح هر چه زودتر-این طرح در دستور کار روانشناسان مراکز جامع سلامت قرار بگیرد. با عملی شدن این خدمت، موانع اجرایی آن بیشتر مشخص خواهد شد.
همچنین از آنجا که گاهی مادران چالش های معیشتی دارند که آنها را نسبت به ادامه بارداری دچار تردید مینماید، پیوند این خدمات با خدمات سراج ( که در این بسته نیز پیشنهاد شده است) کمک شایانی به موثر تر شدن این خدمات مینماید.
7- اگر توضیح دیگری درخصوص برنامه های جاری، آینده و اهداف تان دارید در خاتمه این گفتگو بفرمایید:
در ادامه ما امیدواریم بتوانیم در پژوهش بعدی بتوانیم آموزش به زنان در مورد عواقب روانشناختی سقط خود خواسته را حتی قبل بارداری انجام داده و اثر آن را بسنجیم، همچنین با اجرایی شدن این طرح و ارائه چنین خدماتی بتوانیم میزان تاثیر آن و موانع اجرایی اش را شناسایی و سطح خدمات را ارتقا دهیم.
کامنت